پایگاه اطلاع رسانی پیام سلماس

جان کری؛ سکاندار جدید دیپلماسی آمریکا

تعاملات دروز حبی دموکرات ها طی دو دوره گذشته که قدرت را در آمریکا به دست داشتند،  نشان داده که نامزدهای ناکام ریاست جمهوری این حزب بخت خوبی برای بر عهده گرفتن پست وزارت خارجه این کشور دارند. پس از هیلاری کلینتون، اکنون جان کری نامزی ناکام ریاست جمهوری در سال 2004 و رئیس سابق کمیته روابط خارجه ایالات متحده، سکاندار سیاست خارجی این کشور است. جان کری فرزند یک دیپلمات سابق ایالات متحده و از مخالفان جنگ ویتنام بود. وی پس از فارغ التحصیلی از دانشکده حقوق دانشگاه بوستون فعالیت خود به عنوان کارمند دولت ایالات متحده در مقام معاونت دادستان دولت در ایالت ماساچوست آغاز کرد، پس از آن و از سال 1985 تا هنگام  انتخاب به عنوان وزیر امور خارجه ایالات متحده، سناتور این ایالات بود و یکی از معدود سناتور هایی بود که مستقیماً از سنا وارد وزارت خارجه ایالات متحده شده است.


با توجه به سابقه کری در مخالفت با جنگ ویتنام، روابط حسنه با رژیم صهیونیستی انتقاد از عملیات های نظامی آمریکا با استفاده از هواپیمای بدون سرنشین در افغانستان و پاکستان و جهت گیری های وی در مورد مذاکره با ایران به نظر می رسد سیاست خارجی ایالات متحده در دوم ریاست جمهوری اوباما گرایش به نرم افزاری شدن دارد. به نظر می رسد تمایل به استفاده از ابزار نرم افزاری در سیاست خارجی به مفهوم تعمیق فشار های دیپلماتیک  ایالات متحده بر رقبا در مناطق مختلف جهان و کمرنگ شدن مداخله مستقیم نظامی در این مناطق باشد. البته این موضوع به معنای کاهش مداخله این کشور در عرصه بین المللی نیست بلکه تنها نشان از عزم ایالات متحده برای کاهش هزینه های مالی مداخله نظامی واشنگتن دارد.


اخضر ابراهیمی؛ مامور صلح در سوریه

اوج گرفتن فعالیت های تروریستی در سوریه و مداخله کشور های غربی  و برخی همسایگان محافظه کار این کشور، کشته شدن و آوارگی تعداد زیادی از افراد غیر نظامی در این کشور و نیز ناکامیس کوفی عنان  در بر قراری توافق  بین طرف های درگیر بر سر طرح صلح ابتکاریش، نام جدیدی را به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل دی ان کشور مطرح کرد. اخضر ابراهیمی، وزیر خارجه اسبق الجزایراز 17 آگوست سال 2012 به عنوان نماینده ویژه سازمان  ملل در برقراری صلح در سوریه منصوب شد. اخضر ابراهیمی متولد عزیزه در نیزدکی پایتخت الجزایر و دانش آموخته حقوق و علوم سیاسی است.

آغاز فعالیت دیپلماتیک وی به عنوان نماینده جبهه آزادی بخش میهنی الجزایری ها در دوران جنگ استقلال این کشور، در اسیای جنوب شرقی بود که با پیروزی جنبش استقلال الجزایر و تشکیل دولت جدید، وی وارد کابینه این کشور دش. به نظر می رسد برگزیدن ابراهیمی به سمت نماینده ویژه سازمان ملل در سوریه به دلیل سابقه فعالیت های دیپلماتیک او در مقام نماینده الجزایر در اتحادیه عرب، سفیر کشورش در انگلیس،‌معاون دبیر کل اتحادیه عرب و نیز تجاربش در سمت نماینده ویژه سازمان ملل در لبنان ، آفریقای جنوبی و هائیتی است. طرح صلح ابراهیمی برای سوریه در برگیرنده تلاش برای ایجاد یک دولت ائتلافی موقت با شرکت همه گروه ها و طرف های در گیر در این کشور است.


تمرکز وی بر طرحی مورد توافق همه گروه های داخلی و نیز کشور های خارجی صاحب نفوذ  در سوریه، باعث شد که آتش بس موقت ایجاد شده،  جندان دوام نیاورد  و به سرعت گرو های تروریستی در سوریه که از خارج مرزهای این کشور تهییج می وشوند، آن را نقض کنند. اگر چه ابراهیمی پس از چند بار مذاکره با طرف های درگیر در سوریه گفته است برقراری صلح پایدرا در این کشور امری دشوار است اما همچنان به دنبال یافتن راهی برای ایجاد آشتی و صلح در سوریه از طریق مشارکت  همه گروه هاست؛ امری که با مداخله کشور های غربی  در بحران این کشور و رشد گروه های افراطی سلفی دشوار می نماید.


حمد بن عیسی آل خلیفه؛ پادشاه سرکوبگر

در طول دو سال گذشتهشاید یکی از شناخته شده ترین چهره ها در عرصه بین المللی  و تحولات منطقه  خاورمیانه حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه بحرین است. وی این شهرت را مدیون اعمال خشونت گسترده و نقض حقوق  بشر در ارتباط با مخالفان و معترضان در این کشور است. حمد بن خلیفه،‌پادشاه 63 ساله بحرین پیش از رسیدن به قدرت، پس از گذارندن دوره های آموزشی در کالج ها نظامی انگلیس و آمریکا در 18 سالگی به فرماندهی گاردملی  بحرین رسید.

وی که از 16 سالگیس به ولیعهدی این کشور رسید، بین  ال های 1971 تا 1988 پست وزابت دفاع این کشوررا بر عهده داشت و در سال 1999 و پس از مرگ پدرش، عیسی بن سلمان آل خلیفه، زمامدار قدرت سیاسی در بحرین  شد. حمد بن خلیفه، زمامدار قدرت سیاسی در بحرین شد. حمد بن خلیفه پس از رسیدن به قدرت تلاش کرد با اندک اصلاحاتی در نحوه اداره و مدیریت سیاسی بحرین از خود چهره ای نوگرا و اصلاح طلب ارائه  دهد. از این رو ضمن ایجاد برخی تغییرات صوری و شکلی در قانون اساسی از جمله تغییر نام سیستم سیاسی بحرین از امیر نشین به پادشاهی،‌دستوراتی مبنی بر ازادی گروهی از زندانیان سیاسی، لغو قانون امنیتی 1974 و انحلال دادگاه امنیتی را صادر کرد.

با این وجود همچنان تبعیض  های سیاسی و اجتماعی نسبت به شیعیان این کشور باقی ماند؛ تبعیض هایی نظیر تلاش برای ترکیب جمعیتی بحرین با جذب مهاجران سنی مذهب، وضعیت نامناسب مسکن،  توزیع ناعادلانه موقعیت های شغلی و ندادن اجازه ورود به سطوح عالی قدرت برای اکثریت شیعه، در نهایت باعث شد مردم بحرین همگام با تحولات مدنی در خاورمیانه عربی و در دهمین سالگرد رفراندوم برگزار شده در مورد منشور ملی در جمعه موسوم به «روز خشم» علیه حمد عیسی بن آل خلیفه به تظاهرات دست بزنند. در جریان این تظاهرات، مردم بحرین به دستور پادشاه این کشور به شدت  سرکوب شدند و همین موضوع تداوم اعتراض های خیابانی  از سوی مردم و تشدید موج دستگیری و خشونت علیه معترضان در این کشور از سوی نیروهای نظامی  و امنیتی بحرین را به دنبال داشته است. حمد بن خلیفه یکی از متحدان جدی ایالات متحده و رژیم نظامی و امنیتی  بحرین را به دنبال داشته است.


حمد بن خلیفه یک یا متحدان جدی ایالات متحده و رژیم صهیونیستی در منطقه است و از این رو نقض اشکار حقوق بشر، تبعیض های  سیاسی- اجتماعی خشونت های اعمال شده علیه معترضان از سوی حکومت ال خلیفه تا کنون از سوی سازمان های بین المللی نادیده انگاشته شده است.


چرا بشار اسد در سوریه ماند؟

بشار اسد متولد 11 سپتامبر سال 1965 است. او بعد  از فوت حافظ اسد، در ژوئن سال 2000 جانشین پدر شد. با آمدن وی، فضای باز و اصلاحات در سوریه آغاز شد. اسد در جریان رفراندوم سال 2007   برای یک  دوره هفت ساله دیگر، ریاست جمهوری را به دست گرفت. بحران سوریه که آغاز آن در ژانویه سال 2011  بود، به مرور تبدیل به جنگی داخلی شد که وضعیت آن با قیام های مردمی  در دیگر کشور های عربی متفاوت است.  در سالی که گذشت، بشار اسد یکی از چهره هایی  بود که نام وی تعمداد در رسانه های غربی و عربی به نیکی یاد نشد اما به نظر می رسد اسد از نظر روحی در شرایط مساعدی به سر می برد.

با آغاز نا ارامی ها در سوریه بسیار از تحلیلگران غربی از پایان حکومت اسد سخن گفتند اما اسد در سوریه ماند. همان گونه که التحریر در قاهره ماند. وی در دیدار هیات  های لبنانی در 29 اسفند 1391 تاکید کرد جنگ جهانی علیه سوریه که از 23 ماه قبل آغاز شده، شکست خورده است. اسد با قبول کاستی ها در سوریه پذیرفت تا اصلاحات را در این کشور انجام دهد اما چرا نظام  اسد علیرغم فشارهای بی اما خارجی سقوط  نکرد؟ دلایل متعددی را می توان برای ماند وی بر شمد. ماهیت فرقه ای و رادیکال مخالفان و آغاز جنگ فرقه ای و حمایت اقلیت  های مسیحی، کرد، دروزی  علوی و حتی یهودی از اسد، انتقال بحران به خارج از مرزها توسط دولت سوریه (نا امن شدن مرزهای ترکیه و لبنان)، ضعف و اختلافات  عمیق در شورشیان و اپوزیسیون سوریه، حمایت های استراتژیک بین المللی  و منطقه ای از اسد( حمایت روسیه، چین و ایران)، ترس و تردید غرب از فرجام سوریه و پیچیده تر شدن وضعیت (‌روی کار آمدن گروه های تندرو و نا امنی سرزمین های اشغالی)، توانمندی نظامی سوریه در مقابله با گروههای مسلح و کنترل بحران کنونی،  پشت سر گذاشتن بحران ای بزرگ در گذشته، داشتن پایگاه مردمی و قرار گرفتن در حلقه مقاومت و دشمنی با تل اویو، آزادی دینی در سوریه، قبول اشتباهات  و آری گفتن به اصلاحات، همگی دلایلی بودند که به ماندگاری اسد در سوریه کمک کردند.


البته اسد در مصاحبه با روزنامه جمهوریت چاپ ترکیه عنوان می کند تا پیروزی نهایی راه درازی در پیش دارد چرا که از ابتدای بروز نا آرامی در سوریه کشورهای غربی  و هم پیمانان منطقه ای آن ها تمام توان خود را به کار گرفتند و گزینه تغییر رژیم(Regime change)  در سوریه را  دنبال کردند. تلاش های دمشنان سوریه شامل فرقه ای کردن اعتراضات، مسلح کردن شورشیان، اعمال تحریم های گسترده علیه اشخاص و مقامات سوری، برگزاری نشت های بین المللی و دخالت در امور داخلی سوریه و وارد ساختن فشار به دوستان سوریه و تلاش برای جداسازی کشورهای  هم پیمان با سوریه همگی نشان دهنده تمام تلاش غرب برای کنار زدن اسد بود. به نظر می رسد اسد بحض اعظم بحران را پشت سر گذاشته است مخالفان اسد هم به این نکته پی برده اند و حاضر به مذاکره با دولت سوریه هستند.


کوفی عنان؛ ناکامی در مأموریت دشوار

کوفی عطا عنان متولد هشتم آوریل سال 1983 در غنا و یک سیاستمدرا غنایی است. او هفتمین دبیر کل سازمان ملل متحد و نخستین کسی بود که از یک کشور سیاه  آفریقایی به سمت دبیر کلی رسید. با آنکه در سال گذشته عنان  یکی از مهمترین امید ها برای حل منازعاتو مشروعیت بین المللی او بتواند به سوریه در برون رفت از بحران کمک کند اما وی نتوانست گره از کلاف پیچیده  بحران سوریه باز کند. مأموریت عنان که خود آن را «چالش سخت» نامید، ز هفدهم اسفند ماه 1390 آغاز شد. وی از همان ابتدا عنوان کرد قصد ندارد بر لزوم اجاری طرح اتحادهی عرب (برکناری اسد) تاکید کند بلکه هدف  او کسب توافق با بشار است. وی برای اجرای طرح شش ماده ای خود به کشور های  مختلف از جمله ایران، ترکیه و روسیه سفر کرد و حمایت این کشور ها را بهدست آورد.


بشار اسد هم با این طرح موافقت کرد اما در نهایت شورشیان مسلح توافقات را زیر پا گذاشتند تا طرح وی با شکست مواجه شود. طرح وی شامل عقب نشینی نیروهای  ارتش سوریه، انتقال تسلیحات سنگین از مناطق شهری، توقف عملیات نظامی علیه مناطق مسکونی، اجرای آتش بس بین نیروهای دولتی و مخالفان، آزادی زندانیان سیاسی و امداد رسانی به غیر نظامیان در مناطق در گیری بود. البته  طرح  کوفی نان نجات دهنده سوریه نبود و بیشتر یک طرح اولیه بود که نیاز به تدوین مراحل تکمیلی داشت. سرانجام عنان در 12 مرداد سال 1391 به طور رسمی از سمت خود استعفا داد. وی به درستی از پیچیدگی اوضاع سوریه موافق نبود و معتقد بود دخالت نظامی،  اوضاع را پیچیده تر خواهد کرد.


هیگل و آینده وزارت دفاع آمریکا

چارلز تیموتی چاک هیگل در چهارم اکتبر سال 1946 در نورث پلت، ایالات نبر اسکا متولد شد. وی بین  سالهای 1997تا 2009 سناتور سنای امریکا از ایالات نبر اسکا بود. سرانجام روز هشتم اسفند ماه وی با رأی  مثبت  52 سناتور دموکرات، دو سناتور مستقل و چهار سناتور جمهوری خواه توانست مجوز ورود به پنتاگون را از مجلس سنا بگرید. وی اکنون وزیر دفاع آمریکاست. نکته جالب اینکه  تنها  چهار سناتور جمهوری خواه به چاک هیگل، سناتور سابق جمهوری خواه رأی مثبت دادندو تمامی دموکرات های سنا از وی حمایت کردند. در تتاریخ آمریکا سابقه نداتشه اکه وزیر دفاعی با این تعدا ارای منفی (41 رای منفی)‌به وزارت دفاع برسد.

نکته جالب اینکه وی در جلسه اتماع سنا در 12 بهمن سال 1391، در پاسخ به سوال چرا شما به تحریم سپاه پاسداران بخشی از نیروهای نظامی ایران است و ما نمی توانیم نیروی نظامی کشوری را که دولت آن از سوی مردم انتخاب (Election) شده و مشروع (legitimated) است را تحریم کنیم. کهنه سرباز بازمانده از جنگ ویتنام با آنکه مجروحیت و چند مدال جنگی را در کارنامه خود دارد اما جنگ ویتنام را یک تراژدی می داند که باید از آن عربت گرفت و حمله به عراق را یکی از پنج اشتباه بزرگ تاریخ آمریکا دانسته است. با آنکه هیگل جمهوری خواه است اما اقدام نظامی را پاسخ نامناسب و گزینه ای «غیر مسؤلانه» برای حل مناقشات می داند. وی گفت و گوی بدون پیش شرط را بهترین راهبرد برای حل مشکلات بین ایران و آمریکا می داند.   سنتور اسبق سنای آمریکا معتقد است استراتژی بوش به نقش راهبردی آمریکا در جهان صدمه زده است.


هیگل در داخل، امنیت ملی آمریکا را بر منافع حزبی مقدم می داندو در نظام بین الملل  تلاش برای منزوی  کردن یک کشور را سیاستی ناکار آمد می داند. او در کتاب « آمریکا: فصل بعدی ما» می نویسد: « ایزوله کردن کشور ها مخاطره انگیز است» وی رابطه خوبی بالابی یهود نداشته و حتی به یهود ستیزی  متهم شده است. مخالفت با ادامه شهرک سازی در سرزمین های اشغالی، امتناع از تروریستی خواندن گروه حزب الله لبنان،‌ارسال نامه به اوباما و ترغیب وی برای گفت و گو با حماس و مواردی دیگر از این قبیل از اتهامات و دلایل برای یهود ستیز خواندن وی است اما دلایل دیگری نیز برای مخالفت با نامزدی وی برای تصدی پست وزارت دفاع وجود داشت. بحث نبود حمایت کافی وی از رژیم صهیونیستی یکی از مهم ترین آن ها بود.

مخالفانش وی را مخالف  جنگ، منتقد لابی یهود، طرفدار مذاکره با گرو های مقاومت و طرفدار کاهش بودجه نظامی می داننند که همگی در ارتباط با منافع کلان تل آویو باشد. با این اوصاف آیا می توان انتصاب هیگل به سمت وزارت دفاع آمریکا از سوی اوباما را نوید بخش آغاز فصلی نو و چرخش در چمش انداز لشکر کشی های خارجی واشنگتن به شمار آورد؟ ایا انتظار تغییر و تحول در راهبر پنتاگون و وزارت دراع آمریکا در حوزه هایی مانند ایران، روسیه  شرق آسیا و خاورمیانه وجود دارد؟